Strona o wojnach XX Wieku

Toldo

Józef Wisarionowicz Stalin (prawdziwe nazwisko Dżugaszwili) urodził się w robotniczej rodzinie 18 grudnia 1878 roku w Gori (Gruzja). Dręczony przez ojca, zdecydował się w wieku 15 lat wstąpić do tyflijskiego seminarium, skąd w 1899 roku został po 5 latach studiów wydalony, najprawdopodobniej za swą działalność marksistowską i rozpoczętą rok wcześniej karierą partyjną, zapoczątkowaną poprzez wstąpienie do Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji. Po 13 latach spędzonych w partyjnych szeregach doczekał się członkostwa w Komitecie Centralnym. W tym czasie pisał w licznych gazetach podziemia, takich jak "Prawda" czy "Zwiezda". Ponadto, udział brał w wielu tzw. "rewolucyjnych ekspropriacjach", będąc za swą terrorystyczną działalność wielokrotnie zsyłany i aresztowany.

W 1917 roku Józef Dżugaszwili był jednym z organizatorów rewolucji, czynnie uczestniczącym w walkach. Wielkie zaangażowanie pozwoliło mu stać się członkiem pierwszego bolszewickiego rządu, w którym w latach 1917-22 pełnił rolę komisarza do spraw narodowości, a w 1919 otrzymał dodatkowo włądzę nad resortem kontroli państwowej. Ponadto, podwójny komisarz pełnił w czasie wojny domowej i na wypadek wojny funkcję nadzwyczajnego pełnomocnika WCKW (Wszechrosyjskiego Centralnego Komitetu Wykonawczego) ds. zaopatrzenia w ziarno z północnego Kaukazu. Brał również - w różnych rolach - udział w wielu bitwach (w tym pod Warszawą; podobno za swe niepowodzenia w tym boju miał być skazany na śmierć, jakkolwiek wyrok nie został wykonany). W tym okresie swego życia przyjął nowe nazwisko - Stalin, czyli "człowiek ze stali". Faktyczna kariera Stalina rozpoczęła się po śmierci Lenina. Wygrał on toczącą się walkę o władzę i wkrótce stał się faktycznym przywódcą Związku Sowieckiego. Pod jego kierownictwem utrwalony został w ZSRS ustrój komunistyczny oraz zrealizowano wieloletni plan industrializacji kraju. Rządy Stalina sprawiły, iż jego kraj wybił się na istną potęgę gospodarczą i militarną. Stalin swój autorytet wprowadzał terrorem. Jego władza w 1934 stała się na tyle absolutna, że nikt nie odważał się na krytykę jakichkolwiek posunięć władz. Skrytobójcze morderstwa, kolektywizacje i liczne czystki skutecznie odbierały komukolwiek ochotę na wystąpienie przeciwko głowie państwa. W ZSRS tworzony był istny kult Stalina, religie surowo potępiano, podobny los spotkał niektóre kierunki w sztuce (konstruktywizm, jazz). Szerzono propagandę, która wkrótce ogarnęła wszelkie aspekty życia. Głównym celem politycznym Stalina było maksymalne poszerzanie komunistycznej strefy wpływów. Działania te rozpoczęte zostały dzięki zbrataniu się z Rzeszą Niemiecką. Już wkrótce Armia Czerwona zajęła wschodnią połowę Polski, część Finlandii, kraje nadbałtyckie oraz Besarabię. Obywatele podporządkowanych terenów traktowani byli w sposób niezwykle okrutny - mordy i zesłania weszły do porządku dziennego. Prawdziwym wyzwaniem dla Stalina stała się wojna z Niemcami, która wybuchła w czerwcu 1941 roku. Początkowo przyniosła ona porażki i zagroziła istnieniu ZSRS. Wtedy to, pod presją sytuacji wojennej dokonano zmian w ideologii i propagandzie: częściowo odbudowano zniszczoną Cerkiew, porzucono hasła internacjonalizmu na rzecz wielkości Rosji. Jakkolwiek, terror nie został zniesiony. Wręcz przeciwnie - zapłonął nowym ogniem. Zabijano wszystkich, którzy odważyli się uciec z pola walki. Jeszcze brutalniej tępiono wszelkich podejrzanych o zdradę.

Napaść niemiecka spowodowała zwrot w polityce Stalina. Dotychczas wrogo nastawiony do USA i Wielkiej Brytanii, zmuszony został do zawiązania sojuszu z tymi krajami. Kilkakrotnie spotkał się z ich przywódcami i wspólnie ustalił nowy, powojenny "ład". Deklarował przywiązanie do demokracji i wolę współdziałania po wojnie w zamian za realne ustępstwa partnerów (w tym daleko idącą ekspansję terytorialną i zagarnięcie polskich ziem), na które Zachód zgodził się w zamian za pomoc w wojnie z Japonią.
Jakkolwiek, po wojnie zerwał umowy forsując sowietyzację krajów "wyzwolonych", czyli Polski, Czechosłowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii i NRD. Udzielił wielką pomoc partyzantce komunistycznej w innych krajach, co pomogło wprowadzić komunistyczne reżimy Josipa Broz Tito w Jugosławii, Mao Tse Tunga w Chinach.
W latach powojenncyh, mianowany na generalissimusa Stalin, uzyskawszy tytuł Bohatera Związku Sowieckiego, jako sekretarz generalny KPZR i przewodniczący Rady Ministrów ZSRR poświęcił się odbudowie zniszczonej gospodarki sowieckiej z myślą o wojnie z państwami zachodnimi, z którymi dało zaobserwować się nagłe ochłodzenie stosunków. Do szerzonej ideologii wprowadził liczne akcenty antysemityzmu.
Zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach 5 marca 1953 r.