Strona o wojnach XX Wieku

Toldo

18 grudnia 1946 roku dowodzący wojskami francuskimi w Wietnamie generał Morliere wydał rozkaz rozbrojenia oddziałów wietnamskich w Hanoi. Okręty francuskie zbombardowały port w Hajfongu. Kilka godzin później prezydent Ho Chi Minh proklamował ogólnonarodowe powstanie. Krwawa, zacięta i bezwzględna wojna trwała 8 lat.

W pierwszym okresie wojny przewagę zyskały wojska francuskie, które zdobyły kontrole nad głównymi szlakami komunikacyjnymi północy, a nawet przez pewien czas prowadziły poszukiwania przywódców Viet Minhu. Jednakże w roku 1949 wojska komunistycznych Chin zdobyły przewagę nad wojskami chińskiego Kuomintangu i proklamowały utworzenie Chińskiej Republiki Ludowej. Zajęcie przez komunistów prowincji graniczących z Wietnamem, spowodowało przerwanie pierścienia nieprzyjaznych państw otaczającego Demokratyczną Republikę Wietnamu. Dzięki dostawom broni z Chin, dowodzącemu wojskami komunistycznymi Vo Nguyen Giapowi udało się przebudować i rozszerzyć armie partyzancką, która w kwietniu 1949 roku liczyła już 300 tys. żołnierzy.

Giap uderzył najpierw na osamotnione francuskie placówki, koncentrując przeciw nim przeważające siły, w walkach tych Francuzi ponieśli znaczne straty. W 1950 roku partyzanci zmienili taktykę i zaczęli atakować bardziej znaczące garnizony w pobliżu granicy chińskiej. Po sukcesach wojsk Giapa pod Lao Khe w Dong Khe 25 maja 1950 roku Francuzom udało się zmusić partyzantów do wycofania się. Po zakończeniu się pory deszczowej wojska Viet Minhu ponowiły atak, tym razem zakończony sukcesem. 3 października Francuzi postanowili wycofać pozbawiony wsparcia garnizon w Cao Bang. Wycofujące się wojska były nieustannie atakowane przez partyzantów Giapa. Aby odwrócić uwagę Viet Minhu Francuzi zrzucili batalion spadochroniarzy, który tak jak wycofujący się garnizon został rozbity. Francuzi stracili około 6 tys. ludzi. Giap przekonany o szybkim zwycięstwie swoich wojsk posuwał się szybko w stronę Hanoi przekształcając wojsko partyzanckie w regularna armię. Generałowi Jeanowi de Lattre de Tassigny udało się jednak szybko pozbierać rozproszone siły i obsadzić ciąg pozycji obronnych wokół Hanoi (znanych jako "linia de Lattre'a"), a po ściągnięciu artylerii, lotnictwa i rezerw powietrzno-desantowych wciągnąć 13 stycznia 1951 roku w pułapkę schodzące z gór wojska Giapa i po 3 dniach walki zmusić je do odwrotu. Viet Minch próbował zdobyć Hanoi jeszcze dwa razy pod koniec marca i pod koniec maja, lecz oba ataki zakończyły się niepowodzeniem.

W listopadzie 1951 roku wojska francuskie przeszły do ofensywy i zajęły Hoa Binh lecz partyzantom udało się odciąć je od Hanoi i zmusić 22 lutego 1952 do wycofania się. 17 października Giap natarł na garnizony stacjonujące na północy od Hanoi wzdłuż łańcucha Nghia Lo. Francuzi znów zostali zmuszeni do wycofania wojsk. Viet Minh kontrolował już teraz większość północnego Wietnamu poza linią de Lattre'a.

W odpowiedzi wojska francuskie zaatakowały wzdłuż Rzeki Lo (operacja Lotaryngia) jednak wkrótce na skutek błędów, zbyt rozciągniętej linii frontu, zostali zmuszeni do odwrotu. 9 kwietnia 1953 roku wojska Giapa rozpoczęły inwazję Laosu, po zdobyciu zbiorów opium i zasileniu lokalnych partyzantów Viet Minh jednak wycofał się. Francuzi zinterpretowali to jako zwycięstwo i dochodząc do wniosku, że taktyką zaopatrywanych przez lotnictwo placówek użytą w Laosie uda się odeprzeć siły Viet Minhu w Wietnamie. Jako idealne miejsce na taką placówkę wybrana została leżąca w pobliżu granicy z Laosem wioska Dien Bien Phu. 20 listopada 1953 roku została rozpoczęta operacja Bóbr i w rejon Dien Bien Phu zostało zrzucone sześć batalionów 1 i 2 Francuskiej Powietrzno-Desantowej Grupy Bojowej. Spadochroniarze zajęli długą na 12 i szeroką na 8 mil dolinę, w centrum której zostało ulokowane lotnisko będące jedyną droga zaopatrzenia i kontaktu z oddalonym o 170km Hanoi. Po początkowych sukcesach w grudniu 1953 roku patrole francuskie zaczęły ponosić coraz dotkliwsze straty, a Giap przesunął w kierunku zajętej przez Francuzów doliny znaczne siły. Dowództwo francuskie przekonane że może zadać partyzantom klęskę w bitwie w samej dolinie zaczęło przekształcać bazę budując wokół niej szereg umocnień, rzekomo nazwanych imionami kochanek dowódcy garnizonu płk. Christiana de Castries'a (Anne-Marie, Gabrielle, Dominique, Eliane, Huguette, Beatrice, Isabelle). Giap w tym czasie ściągnął na wzgórza wokół Dien Bien Phu około 55 tys. żołnierzy, a także rozlokował artylerię. 31 stycznia 1954 roku pierwsze patrole francuskie starły się z siłami Viet Minhu, w dniach następnych po kolejnych potyczkach patroli wysyłanych we wszystkich kierunkach Francuzi zdali sobie sprawę z oblężenia. 13 marca 1954 roku o godzinie 17:00 atak artylerii Viet Minhu zniszczył stanowiska artylerii francuskiej a także samoloty znajdujące się na pasie startowym. Następnie Giap zaatakował umocnienia "Beatrice" wysyłając tam piechotę i kompletnie zaskakując obrońców.

Po ciężkich walkach umocnienie padło. Następnie artyleria i piechota Viet Minhu zaatakowała umocnienia "Gabrielle", które zostały zdobyte po dwóch dniach walki. Trzy dni później partyzanci zajęli "Anne-Marie" co odsłoniło całkowicie lądowisko i uczyniło je bezużytecznym. 30 i 31 marca Viet Minh skierował kolejne ataki na umocnienia "Dominique", "Eliane" i "Huguette" lecz Francuzi zmusili partyzantów do wycofania się. Oba wojska miały teraz czas na reorganizację. W kwietniu Giap zmienił taktykę i ze zmasowanych ataków przeszedł do powolnego ale systematycznego wdzierania się na teren Francuzów, konstruował też rozbudowaną sieć okopów wokół pozycji francuskich. Francuzi próbowali nalotów na pozycje partyzanckie, ale bez większych rezultatów. 22 kwietnia zaczęły padać deszcze monsunowe zalewając pozycje Francuzów. 2 maja 1954 roku Viet Minh przypuścił ostateczny szturm i zajął część kolejnych umocnień. 7 maja po ponownym ataku padła następna część bronionych przez Francuzów pozycji, a o 17:30 partyzanci wkroczyli do bunkra dowodzenia - padła francuska twierdza w dolinie Dien Bien Phu. Wojska francuskie poddały się.

WIKIPEDIA