Strona o wojnach XX Wieku

Toldo

Edward "Śmigły" Rydz
Marszałek Polski, Naczelny Wódz w wojnie obronnej 1939 roku. Polityk, ukończył studia filozoficzne na UJ i ASP w Krakowie. 1910 - 1911 ukończył Szkołę Oficerów Rezerwy w Wiedniu. Od 1912 r. jeden z organizatorów Związku Strzeleckiego. W lipcu 1914 został powołany do armii austriackiej, w sierpniu przeniesiony do Legionów Polskich, walczył w I Brygadzie, zajmując kolejno stanowiska : dowódcy 3 batalionu, 1 pułku, zastępcy dowódcy brygady. 1917-1918 po kryzysie przysięgowym komendant główny Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 1918 r. minister wojny w rządzie lubelskim Ignacego Daszyńskiego. 1919-1920 dowódca Okręgów Generalnych Lublin i Warszawa.

W casie operacji wileńskiej 1919 dowódca 1 dywizji piechoty Legionów, w wojnie polsko-bolszewickiej dowodził grupą uderzeniową złożoną z 7 dywizji piechoty i 1 brygady kawalerii, rozbił 12 armię bolszewicką i 7 maja 1920 zajął Kijów, który opuścił na rozkaz Józefa Piłsudzkiego, gdy pozostałe wojska polskie znajdowały się w odwrocie. W pełnej gotowości bojowej doprowadził na Wołyń 3 armię, mimo ciągłego kontrataku nieprzyjaciela w czasie marszu odwrotowego. Dowódca Frontu Pd-Wsch i Środkowego, które w czasie operacji warszawskiej stanowiły prawe skrzydło działającej znad Wkry grupy uderzeniowej. Następnie dowodził 2 armią odcinającą drogi odwrotu wojsku Tuchaczewskiego. Po wojnie inspektor armii w Wilnie, następnie w Warszawie. 13 maja 1935 roku, zgodnie z wolą Piłsudzkiego, desygnowany przez prezydenta i rząd na Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych. 10 listopada 1936 r. mianowany generałem broni i marszałkiem Polski. Poparł Mościckiego w wyborach prezydenckich i wkrótce stał się drugą osobistością w państwie.

Utworzył własne zaplecze polityczne, jakim był utworzony w 1937 z jego inicjatywy Obóz Zjednoczenia Narodowego. We wrześniu 1939 Naczelny wódz armii polskiej, 18 września przekroczył granicę z Rumunią i został internowany . Próbował tworzyć konspiracyjną organizację wojskową opartą na działaczach i wyższych oficerach sanacyjnych, podczas pobytu na Węgrzech ustalił jej nazwę - Obóz Polski Walczącej (powstał w lecie 1942 r.). W październiku 1941 r. wrócił potajemnie do Warszawy, lecz nie udało mu się nawiązać kontaktu z ZWZ, niechętnym wobec przedstawicieli sanacji. Został pochowany w Warszawie jako Adam Zawisza.